Ketogeen - MCT

Middellange keten triglyceriden (MCT) – een bron van gemakkelijk verteerbaar vet

MCT Therapeutisch:

MCT-OLIE, triglyceriden met middellange ketens, is een vetbron voor mensen die conventionele vetten niet kunnen verteren of opnemen. MCT’s hebben geen spijsverteringsenzymen of galzuren nodig voor vertering en absorptie.

MCT therapeutische voedingstoepassingen:

  • Bij verminderde pancreaslipase, verminderde galzouten
  • Bij defecte opname van slijmvliesvet (verminderde mucosale permeabiliteit, verminderd absorberend oppervlak)
  • Bij defect lymfatisch transport van vet (d.w.z. intestinale lymfatische obstructie)
  • Bij ernstige malabsorptie

MCT belangrijkste voordelen:

  • Voor patiënten die conventionele vetten niet kunnen verteren of opnemen
  • MCT’s worden gemakkelijker gehydrolyseerd en opgenomen dan vetten met een lange keten
  • MCT’s worden direct in de portale circulatie opgenomen en hebben geen galzouten nodig voor emulgering
Lange vetzuurketens vertragen de spijsvertering doordat ze langer in de maag blijven.

Hoe worden lange vetzuurketens gemetaboliseerd? Lange keten vetzuren vertragen de spijsvertering.

Lange vetzuurketens (LCFA) vertragen de spijsvertering doordat ze langer in de maag blijven. Ze hebben galzuren of galzouten nodig om opgelost te geraken. De galzouten maken van grote vetdruppels, kleine vetdruppels in een waterige brij. Pas wanneer ze klein genoeg zijn gemaakt en meer contactoppervlakte hebben, gaat de goede vertering van lange vetzuurketens verder. Gebrek aan galzuren geeft bij lange vetzuurketens absorptie problemen. Mensen met hepatitis, onvoldoende werkende pancreas, geelzucht en taaislijmziekte hebben hier mee te maken.

--

Wanneer LCFA’s worden geconsumeerd, worden ze afgebroken door een speciaal enzym dat pancreaslipase wordt genoemd. Ze worden vervolgens omgezet in kleine pakketjes of bolletjes vetten, chylomicronen genaamd. Deze chylomicronen worden opgenomen door de dunne darm en reizen door het lymfestelsel en de bloedbaan. Bij dieren en mensen verhoogt de opname van chylomicronen de serumtriglyceriden gedurende 3-10 uur onmiddellijk na een maaltijd. Eenmaal in de lever worden de vetten verder afgebroken door galzuren. Ze ondergaan dan ofwel bèta-oxidatie, biosynthese tot cholesterol, of worden opnieuw verpakt als triglyceriden.

De triglyceriden en cholesterol worden vervolgens weer in de bloedbaan afgegeven en naar verschillende andere organen in het lichaam getransporteerd. Zoals we eerder al zeiden, kan de manier waarop LCFA’s worden verwerkt het lichaam zwaar belasten. Bovendien kan de resulterende toename van het lipidengehalte in het bloed bijdragen aan atherogenese, een proces waarbij vetafzettingen in de slagaders worden gevormd en deze geleidelijk vernauwen.

MCFA worden niet opgeslagen in het vetweefsel.

Hoe worden vetzuren met middellange ketens gemetaboliseerd?

Middellange vetzuurketens (MCFA) worden op een heel andere manier door het lichaam verwerkt. Volgens Dr. C. Dayrit worden MCT’s 4 x beter geabsorbeerd dan lange keten vetzuren. Ten eerste worden ze door de dunne darm geabsorbeerd zonder pancreaslipase nodig te hebben voor de spijsvertering. MCFA’s reizen vervolgens door de poortader rechtstreeks naar de lever, in plaats van door het bloed of het lymfestelsel. Dit betekent dat ze niet worden opgeslagen in vetweefsel. De lever metaboliseert vervolgens de MCFA’s zonder dat er galzuren nodig zijn en geeft ze af als energie.

--

MCT’s gaan via de poortader LCT’s doen dat niet.

De poortader verbindt de maag, dunne darm en dikke darm met de lever. Alle verteerde voedingsstoffen (uitgezonderd LCT’s) die vanuit het spijsverteringsstelsel in het bloed terecht komen, worden via de poortader eerst richting de lever vervoerd. Via de leverader komen de opgenomen voedingsstoffen pas in de bloedcirculatie terecht.

Dankzij de manier waarop MCFA’s (of MCT’s) worden gemetaboliseerd, verhogen ze de bloedlipideniveaus niet en dragen ze niet bij tot atherogenese. In feite zijn MCFA’s verantwoordelijk voor een breed scala aan gezondheidsvoordelen. Vanwege de unieke manier waarop MCT’s worden verteerd en gemetaboliseerd, produceren ze een toename van energie en stimuleren ze de stofwisseling. Om deze reden worden MCT’s door atleten gebruikt om de prestaties te verbeteren.

MCT’s geraken in onze cellen zonder het transporteiwit carnitine. De oxidatie tot ketonen, CO2 levert even snel energie als deze van suikers. De niet gebruikte MCT’s (die niet werden gemetaboliseerd) gaan terug naar de lever. Hetgeen het lichaam extra energie oplevert in plaats van directe vetopslag. Hierdoor zorgen MCT’s voor een directe energie, zoals suikers en ook voor een langer durende energie als suikers.

MCT’s of kokosolie worden vaak aangetroffen in commercieel geproduceerde energierepen en sportdranken die op de markt worden gebracht voor mensen met een actieve levensstijl. De nutritionele en medische voordelen van MCFA’s worden al meer dan 60 jaar erkend. MCT’s worden al tientallen jaren toegevoegd aan voedingssondevoeding en intraveneuze emulsies van ziekenhuizen. Alle zuigelingenvoeding en zuigelingenvoeding voor ziekenhuizen bevat ofwel kokosolie of MCT’s. MCFA’s worden sinds de jaren 70 gebruikt om patiënten met spijsverteringsproblemen en pancreasinsufficiëntie te behandelen. De meest voorkomende niet-medicamenteuze behandeling voor epilepsie maakt gebruik van een op MCT gebaseerd ketogeen dieet.

Bart Maes

Share
Published by
Bart Maes

Recent Posts

Ongelukken met drinkwater door plastics, PFAS en giftige lozingen

Mondiaal gebeuren er met regelmaat ‘ongelukken’, die vaak desastreuze gevolgen hebben voor (de gezondheid van)…

2 jaar ago

Asbest in waterleidingen en asbestvezels in drinkwater: gevaarlijk?

Veel kraanwater bevat asbest, afkomstig uit waterleidingen, gemaakt van oersterk asbestcement (bekend onder de merknaam…

2 jaar ago

Wat is PFAS? Zit er PFAS in drinkwater in België en Nederland?

Van PFAS (poly- en perfluoroalkylstoffen) bestaan zo'n 6000 verschillende soorten, waaronder PFOA, PFOS, PTFE (Teflon) en GenX.…

2 jaar ago

Duizenden kinderen lijden door lood in leidingen aan loodvergiftiging

Wereldwijd worden 800 miljoen kinderen, of één op de drie, getroffen door loodvergiftiging. In België…

2 jaar ago

Microplastics in water, OOK in kraanwater en flessenwater

Slechts enkele merken hebben geen microplastics in hun water Microplastics zijn inmiddels overal: ook in…

2 jaar ago

10 meest vervuilende stoffen van bodem én water

Ook in het drinkwater of kraantjeswater Ernstige milieuverontreiniging, met name van de bodem en het…

2 jaar ago